Wat vindt MMNatuurlijk van de aanleg van zonnevelden?
Hieronder een voorstel voor een aan te houden lijn:
1
In 2015 hebben 195 landen het Akkoord van Parijs getekend. Dit is een internationale afspraak om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden, en het liefst tot maximaal 1,5 graad.
Om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen, zijn ook afspraken in Europa gemaakt. De EU-lidstaten hebben met elkaar afgesproken dat de EU in 2030 minimaal 55% minder moet uitstoten (t.o.v. 1990). Nederland en ook onze gemeente wil uiterlijk in 2050 klimaatneutraal zijn.
Gezien de voorspelde grote gevolgen van een nog verdere opwarming van de aarde, is MMN het van harte met deze doelstellingen eens.
2
Om deze doelstellingen te bereiken zijn vele maatregelen nodig.
Minder energie gebruiken is daarbij uiteraard heel belangrijk. Daartoe worden bijvoorbeeld subsidies gegeven voor het isoleren van woningen en gebouwen. En ook zuiniger gebruik van energie in de industrie, landbouw, woningbouw en mobiliteit is uiteraard van belang.
Ook is het van belang dat de energie die nog wel nodig is, duurzaam wordt opgewekt.
Naast een landelijk programma voor het opwekken van duurzame energie door het realiseren van windmolenparken op zee en het stimuleren van opwek van zonne-energie op (particuliere) daken, is het ook nodig dat grootschalig duurzame energie op land wordt opgewekt: zonnevelden en windturbines.
Voor de hoeveelheid op te wekken duurzame energie op land zijn landelijke afspraken geformuleerd.
Deze landelijke afspraken zijn vertaald naar regionale afspraken die samen de landelijke doelstelling moeten opleveren. Iedere regio heeft daartoe een regionale Energie Strategie (RES) opgesteld.
De 16 gemeenten van de energieregio U16 (16 gemeenten in de provincie Utrecht) gaan in totaal 1,8 TWh (terrawattuur) aan elektriciteit uit zon, wind en innovatieve technieken opwekken in 2030. Voor onze gemeente is dat 0,088 TWh.
Over deze doelstellingen voor de hoeveelheid op te wekken duurzame energie is een aantal jaren geleden uitgebreid nagedacht. MMN ziet geen reden om deze discussie nog eens over te doen.
3
De vraag is dan natuurlijk wel hoe deze hoeveelheden duurzame energie moeten worden opgewekt.
De gemeenteraad heeft besloten vooral in te zetten op zonnevelden en zonnepanelen op grote daken. Opwek van duurzame energie door windturbines vindt men in onze gemeente niet gepast.
In 2023 zijn reeds twee zonnevelden vergund (bij Amerongen en Overberg). Deze zonnevelden zijn samen goed voor 0,03 TWh. Dat betekent dat er nog 0,05 TWh ingevuld moet worden.
Samen met buurgemeenten, provincie en Rijkswaterstaat worden de mogelijkheden van een zonnelint met zonnepanelen in de bermen of op de geluidsschermen langs de A12 onderzocht. De inschatting is dat (als het lukt) dit een maximale opbrengst van 0,014 TWh kan opleveren.
Daarnaast zouden dan nog twee of drie zonnevelden (zoals in Amerongen en Overberg) nodig zijn.
Afgelopen voorjaar heeft de gemeenteraad het (vernieuwde) Beleidskader Zonnevelden aangenomen. Hierin staan voorwaarden geformuleerd voor het aanleggen van zonnevelden zodat landschap, natuur, biodiversiteit en cultuurhistorie er niet op achteruit gaan. Omdat het vinden van geschikte plekken voor het opwekken van zonne-energie op land vraagt om het afwegen van meerdere belangen, moet dit worden gedaan via een gebiedsgerichte aanpak. Een gebiedsgerichte aanpak is een methode waarin een gebied centraal staat. In een gebied kunnen immers nog veel meer belangen spelen zoals verduurzamen van de landbouw, herstel van de natuur, waterbeheer, klimaatadaptatie, recreatie, behoud van cultuurhistorie en versterken van het landschap. Het idee is om deze belangen en het opwekken van energie met elkaar in balans te brengen.
4
MMN begrijpt deze aanpak en is blij dat in het Beleidskader Zonnevelden veel aandacht is voor landschap, natuur en ecologische aspecten.
Ook begrijpen we dat opwekken van zonne-energie een bewezen techniek is en dat de opbrengst van innovatieve technieken (aardwarmte, waterkracht, ….) voor 2030 waarschijnlijk nog te weinig substantiële bijdragen kan opleveren. Hetzelfde geldt voor de eventuele toepassing van kernenergie (waaraan overigens ook weer specifieke problemen en nadelen kleven).
5
Dit alles neemt echter niet weg dat MMN de voorkeur voor zonne-energie boven windenergie voor discussie vatbaar vindt. Zowel zonne-energie als windenergie zijn een bewezen techniek en hebben immers beide voor- én nadelen:
– Opwekken van zonne-energie neemt veel meer ruimte in (de stroomproductie van één windmolen van 5,6 Megawatt is gelijk aan circa 20 hectare zonneveld).
– Windmolens kunnen het landschap ‘ontsieren’, maar dat geldt ook voor zonnevelden.
– De belangen van biodiversiteit en ecologie zijn wellicht met windmolens wel beter te dienen dan met zonne-velden.
– In de omgeving van windmolens kunnen gemakkelijker andere functies voortbestaan: agrarisch, natuur.
– Windmolens geven een veel evenwichtiger belasting van het elektriciteitsnet. Zonne-energie geeft een piek bij zonneschijn en alleen overdag. Om de pieken bij zonne-energie op te vangen, kunnen batterijen worden ingezet. Maar, de productie van batterijen vergt ook gebruik van veel (deels zeldzame) grondstoffen.
– Nadeel van windmolens zijn echter weer de geluidseffecten en daardoor mogelijke gezondheidsschade. Dit betekent dat windmolens niet dicht bij woningen geplaatst kunnen worden.
Omdat zowel windturbines als zonnevelden hun specifieke voor- en nadelen hebben, staat MMN open voor een discussie hierover.
We zijn erg benieuwd wat de MMN-leden hiervan vinden.
