Zaterdag 12 september 2009 werd de Open Monumentendag gehouden in Maarsbergen. Het 125 jarig bestaan van Dorpskerk was een goede reden om dit heugelijke feit te koppelen aan het houden van de Open Monumentendag in de kerk, in het Gebouwtje achter de kerk en met een begeleide wandeling over het Landgoed Anderstein.
De organisatie werd opgezet in nauwe samenwerking tussen het wijkberaad van de PKN-kerk en de Cultuurhistorische Commissie Maarn-Maarsbergen. Hiernaast een foto van het comité van ontvangst.
Bouw van de toren
Het hoogtepunt was het onthullen van een plaquette in de hal van de kerk. Bij het 50 jarig bestaan van de kerk in 1934 is boven de ingang van de Dorpskerk een toren met uurwerk gebouwd. Het idee voor de bouw van deze toren is gegroeid in het brein van mevrouw M. Roos, de echtgenote van de bovenmeester A.Roos.
 |
 |
Dit heeft geleid tot de oprichting van een bouw-comité, dat met veel elan geld is gaan inzamelen, o.a. door het houden van bazaars en festiviteiten en door het verwerven van donaties en leningen. Er werd taart gebakken, brei- en haakwerk verricht en natuurlijk werd er aan het rad van avontuur gedraaid. Aan de architect J. Pothoven te Leusden is de opdracht verleend om de toren te ontwerpen. De bouwwerkzaamheden zijn daarna goed verlopen. Na het gereedkomen van de toren is ter ere van het organiserend comité een plaquette ontworpen en in koper uitgevoerd.
Plaquette onthuld
In het boek van de heer Roos Jr, zoon van de bovenmeester, staat vermeld dat de plaquette zoek is geraakt en waarschijnlijk is omgesmolten tot de voet van een schemerlampje. Enkele maanden geleden is de plaquette echter teruggevonden, na 50 jaar, op de zolder van de rijwielhersteller Karel van Dijk tegenover de dorpskerk. Geheel schoongemaakt en gepoetst hangt deze plaquette nu in de hal van de kerk. Op de plaquette kan een ieder lezen welke personen zich hebben ingezet voor de bouw van de toren. De onthulling vond plaats door heer Roos Jr.
Hieronder een transcriptie van de tekst op de plaquette:
|
Aan de Ned-Herv-Kerk te Maarn – Maarsbergen In het jaar 1934 werd ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan der Kerk Deze Toren met Uurwerk en Luidklok aangeboden door de Burgerij |
|
|
Werkend Comité Mevr. M. Roos-Groenewoudt, voorz. M. F. Mulder, secr. D. Verbeek, penningm. K. A. van Dijk M. van Vlastuin A. Roos, Hoofd der Openbaar L. S. |
Eere Comité Jhr. J. W. de Beaufort, Beschemheer. Burgemeester F.J Everwijn Lange, Eere-voorz. W. H. de Beaufort C. S. van Beuningen |
De heer Mulder was stationschef te Maarsbergen, de heer Van Dijk rijwielhersteller en de heren Verbeek en Van Vlastuin waren agrariërs. Dat in het jaar 1934 – de crisistijd – dit initiatief tot stand kon komen is een blijk van een grote samenhorigheid die in onze tijd nog steeds respect afdwingt.
Orgelconcerten
Dit was slechts een van de activiteiten want er was meer te genieten op de Open Monumentendag 2009. In de kerk zijn drie orgelconcerten gegeven. Werken van J. S. Bach, J. P. Sweelinck, Joseph Haydn en andere componisten werden ten gehore gebracht door Seline Haalboom en Kees Blijdorp. Het aandachtige gehoor heeft deze concerten zeker gewaardeerd.
Posters en prentbriefkaarten
De meeste belangstelling ging uit naar de activiteiten in het Gebouwtje. Een uitgebreide collectie van prentbriefkaarten van Rien Pater was keurig onder glas tentoongesteld. Velen vonden beelden van herkenning uit het verleden. Rien zelf gaf uitleg en hij heeft veel vragen kunnen beantwoorden. De kleine dorpskern van Maarsbergen blijkt groot in monumenten. Deze tentoonstelling werd ondersteund door de opgehangen posters over de geschiedenis van Maarsbergen. Hierop stonden de historische gegevens over de ontwikkeling van het dorp Maarsbergen en de Maarsbergse Buurt. Deze ontwikkeling was ook terug te vinden op een door Justus van Broeckhuijsen vervaardigde topografische kaart van 1716, waarop de gehele verkaveling van het gebied is weergegeven. Om ook de gehele ontwikkeling van de voormalige gemeente Maarn te laten zien, werd de Cultuurhistorische Waardenkaart getoond. Deze kaart geeft de ontwikkeling weer van Maarn en Maarsbergen van 8000 jaar vóór Christus tot aan 1950 in de vorige eeuw. Hierin wordt de samenhang tussen de twee marken Maarn en Maarsbergen getoond, maar ook het verschil in ontwikkeling op de Utrechtse Heuvelrug en in de Gelderse Vallei.
 |
 |
Video's kijken en wandelen
In dezelfde zaal werd een video vertoond over oud-Maarsbergen. De beelden vertellen vooral iets over de zestiger jaren van de vorige eeuw. Onder het genot van een kopje koffie hebben vele bezoekers van deze videobeelden genoten. Voor diegenen, die de frisse lucht wilden opzoeken, was er een begeleide wandeling over het landgoed Anderstein en door de dorpskern van Maarsbergen. In een speciaal voor deze dag uitgebrachte brochure staat deze wandeling beschreven. Ook velen die deze dag de wandeling niet hebben gemaakt, hebben de brochure meegenomen om later de wandeling rustig te kunnen lopen. Er zijn nog exemplaren te verkrijgen bij de leden van de Cultuurhistorische Commissie voor de prijs van € 2,00.
Het was de bedoeling het mooie en monumentale Maarsbergen 'Op de Kaart' te zetten en wij hebben dat op 12 september 2009 trachten te doen. De ongeveer 200 bezoekers hebben er in ieder geval van kunnen genieten!
door Henk van den Beld, foto's van Ad de Jong
