Enige tijd geleden werd de Cultuurhistorische Commissie benaderd door Jaap Robberts. Jaap is van Nederlandse afkomst maar woont al jaren in Spanje. Hij heeft een gedeelte van zijn jeugd in Maarn doorgebracht en wel van eind 1942 tot midden 1947.
Voor hem waren dit heel speciale jaren, vanwege het bijzondere karakter van Maarn zelf en ook omdat ze in en vlak na de Tweede Wereldoorlog vielen. Hij heeft over die tijd een boekje geschreven, in eigen beheer uitgegeven en in een kleine oplage laten drukken bij Vandenberg drukwerken in Maarn. Hij benaderde de CHC omdat hij een oude foto zocht als illustratie in het boekje. Het boekje is inmiddels verschenen en Jaap heeft een exemplaar aangeboden aan de CHC, waarvoor onze hartelijke dank. Het boekje telt 74 pagina’s, bevat een aantal illustraties en is te koop bij boekhandel Ribberink in Maarn.
In het boek maken we kennis met Jaap, zijn broer Henk en hun stiefvader en moeder. Het boekje verhaalt hoe zij in Maarn terechtkwamen in een huis op de Hoekenkamp. Het gezin verhuisde vanuit de grote stad naar Maarn omdat dat beter was voor de gezondheid van moeder. De jongens, gewend aan de grote stad, hadden het in de nieuwe plattelandsomgeving zeer naar hun zin.
Op een kwade dag echter wordt hun huis door de Duitsers gevorderd en staan ze letterlijk op straat. Met veel moeite en inventiviteit slagen ze erin om even verderop een noodwoning neer te zetten waarin ze de rest van de oorlog en de jaren erna blijven wonen. Het boek beschrijft hoe het gezin in deze moeilijke en gevaarlijke tijd overleeft. Ook in Maarn was het kennelijk niet altijd gemakkelijk om aan voedsel, kleding, energie en andere noodzakelijke levensbehoeften te komen. Ook geeft de familie onderdak aan onderduikers met alle gevaren van dien. Ten slotte volgt een levendige beschrijving van de bevrijding en hoe het gewone leven in Maarn langzaam weer op gang komt.
Een bijzonder aspect van dit boekje is dat het de oorlogssituatie in Maarn vanuit het perspectief van een opgroeiend kind beschrijft. Dit brengt het verleden heel gedetailleerd en op een indringende wijze tot leven. Voor de lokale historicus is het daarnaast een document met veel details over personen, plaatsen en gebeurtenissen gedurende en vlak na de Tweede Wereldoorlog in Maarn. Zo staat op pagina 11 van het boekje een foto uit 1942 van klas 4 van de christelijke lagere school te Maarn, met meester Blankenstijn helemaal links.
Jaap zond ons een gedeeltelijke beschrijving van bovenstaande foto: “Op de foto van klas 4 sta ik op de achterste rij 4e van rechts. Naast mij staat Gerrie van Beek. Derde van rechts zittend is Kick Buiten. 4e van links zittend is denk ik Krijn Bouwman. Verder zaten in de klas Teun Schalekamp, maar ik weet niet welke dat is. De laatste drie jongens waren kinderen van onderwijzend personeel op Valkenheide.” Herkent u wellicht een of meer van de andere kinderen op deze oude klassenfoto? Laat het ons weten via chc@mmnatuurlijk.nl
Al met al een bijzondere uitgave die bijdraagt aan de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Maarn. We mogen Jaap Robberts dankbaar zijn voor de moeite en de kosten die hij heeft besteed aan de realisatie ervan.
door: Gijs van Roekel