Buitenplaats De Laagt

DeLaagt KoepelVanStoop001

Koepel van Stoop – Rijksmonument 526393, Zeisterweg bij 97 Woudenberg

Op de grens van Maarn, net in de gemeente Woudenberg, ligt de Koepel van Stoop. Het was, zoals in die tijd vaker gebeurede, een koopman, bankier, grondbezitter en ontginner, Johannes Bernardus Stoop (1781-1856), die in 1830 een landgoed wilde aanleggen. J. D. Zocher Jr. kreeg de opdracht voor de aanleg van een park. Uiteindelijk kwam er echter geen landhuis tot stand. De problemen met het vinden van water op een aanvaardbare diepte leidden tot het afblazen van de bouw.

De familie Stoop ging in Zeist wonen, maar bouwde in 1840 wel een theekoepel op het aangekochte perceel. Ongeveer tezelfder tijd werd in neogotische stijl het jachthuis ’t Berghuisje gebouwd. De Koepel werd gesitueerd op een hoog punt op de Utrechtse Heuvelrug (42,6 m + NAP) met uitzicht op de Geldersche Vallei en de Veluwe, maar ook met een zichtas naar de Utrechtse Domtoren. De zes zuilen waarop het dak rust zijn van zandsteen en afkomstig van de beurs van Hendrik de Keyser uit Amsterdam. Met het huwelijk van Stoops dochter Anna Aleida met de heer Aernoud Jan de Beaufort, kwam de Koepel in bezit van de familie De Beaufort. De eerste tijd diende de Koepel als theehuis. Rond 1934 werd ze door de heer W. H. de Beaufort ingericht als Boschbouwkundig Museum. Grote delen van het landgoed Den Treek-Henschoten waren inmiddels met bos ingeplant. Tegenwoordig is de Koepel in gebruik als atelier en expositieruimte van een schilderes, mevrouw Mirjam Pekelder-van de Pijpenkamp (website: www.mijpe.nl). Na de recente restauratie- en onderhoudsbeurt verkeert de Koepel in zeer goede staat.

Samen met ’t Berghuisje en de lager gelegen boerderij/stal en boswachterswoning ligt hier in het landschap een prachtig complex. Het karakter wordt voornamelijk bepaald door de unieke parkaanleg van Zocher, met het riante uitzicht over de Utrechtse Heuvelrug en bij helder weer het uitzicht tot op de Veluwe.

DeLaagt KoepelVanStoop001

Voormalig Jachthuis ’t Berghuisje – Rijksmonument 526387-9, De Laagt 8

Tussen 1837 en 1840, dus voorafgaande aan de bouw van de Koepel, werd namens de opdrachtgever J. B. Stoop het Jachthuis op de Berg gebouwd. Het in neogotische stijl gebouwde Berghuisje had één bouwlaag. De parkaanleg is ontworpen en aangelegd in de Zwitserse landschapsstijl met een glooiende weide die een alm (alpenweide) moest voorstellen. De zichtlijnen, het uitzicht, de solitaire bomen en de coulissen langs de randen van het landschap doen de bezoeker genieten van prachtig en uitzonderlijk landschappelijk schoon. In 1914 is ’t Berghuisje voorzien van een extra verdieping onder architectuur van J. W. Hanrath. De opdrachtgever was Johannes Bernardus de Beaufort, kleinzoon van J. B. Stoop. Vergelijking van de foto’s van het jachthuis in de oude en de huidige vorm laat zien, dat de oorspronkelijke benedenverdieping op de nieuwe woonlaag op de begane grond is geplaatst. De bouwmaterialen van de benedenverdieping zijn gebruikt om de in 1914 aangebrachte eerste verdieping te bouwen. De karakteristiek van het oude jachthuis is hiermede bewaard gebleven, terwijl de aanblik nu doet denken aan een Zwitsers chalet. Rondom het huis is een verharding van kiezelsteentjes gelegd, met aan de voorzijde een kiezel mozaïek in de vorm van een windwijzer met de tekst ‘Oost West Thuis Best’.

DeLaagt Berghuisje001

De schuur naast ’t Berghuisje geeft de indruk van een schaapskooi, maar is het niet. Naar beneden afdalend, ziet u aan de onderzijde van de heuvel een mooie paardenstal. Het gehele complex, inclusief de landschappelijke omgeving, is één weids monument.

Woonhuis en Boerderij – De Laagt 4-6

De boerderij in het bos werd in 1893 gebouwd ter vervanging van een ouder huis. De boerderij vorm een waardevol ensemble met het woonhuis dat op enige afstand ervan in 1980 werd herbouwd. In de boerderij woont en werkt in 2013 nog steeds Jan de Haas, beelden kunstenaar.

DeLaagt06 001

Woonhuis met Schuur bij ’t Berghuisje – Rijksmonument 526390, De Laagt 2

Het woonhuis met schuur is omstreeks 1895 in opdracht van Johannes Bernardus de Beaufort gebouwd. De Beaufort was burgemeester van Woudenberg van 1872 tot 1905 én grootgrondbezitter.

DeLaagt02 001 DeLaagt02 002


Referenties

Deel dit bericht:
Gerelateerde berichten

Eindrapport Expeditie Achtertuin

In Nederlandse stadstuinen en op stadsbalkons leven honderden, zelfs duizenden, dier- en plantensoorten. Meestal worden die over het hoofd gezien als we denken aan “stadsnatuur”, maar ze

Lees verder »