In de Modderkoning van augustus 2011 kon u al lezen waarom we een groot aantal kapaanvragen van de gemeente in twijfel trokken. We hebben besloten door te zetten en bezwaarschriften in te dienen.
MMN heeft nog veel meer bezwaren tegen afgegeven vergunningen omdat in vrijwel alle gevallen een zorgvuldige onderbouwing ontbreekt. Inmiddels begrijp ik na het bestuderen van de Groenstructuurvisie dat de gemeente allang begonnen is met het toepassen van het nieuwe beleid, ondanks dat dit door de raad nog niet bekrachtigd is. Dat dit een zorgelijke ontwikkeling is, mag een understatement zijn, maar het is helaas de bittere realiteit.
De afgegeven kapvergunningen van de gemeente werden achteloos en plichtmatig opgesteld en afgegeven. Het ontbreekt aan iedere vorm van zorgvuldigheid, beleidsvisie en respect voor oude bomen. Voor veel exemplaren was de term onvrijwillige euthanasie gerechtvaardigd. Omdat wij het wel zorgvuldig willen doen, heeft het onderzoek- en schrijfwerk naar de inhoudelijke kant van de kapaanvragen een aanslag gepleegd oP mijn beschikbare tijd. Vele uren zijn besteed aan de inhoudelijke onderbouwing en in ieder gesprek dat volgde met de gemeente hadden de ambtenaren niet eens de moeite genomen om de stukken door te lezen. Maar de vele uren onderzoek in het veld, structuurnota’s en het feit dat ik gewoon de weg weet in ons dorp maakt een belangrijk verschil. We hebben ten opzichte van de gemeente een grote hoeveelheid nuttige kennis opgedaan en vastgelegd. Die kennis gaat op enig moment haar nut bewijzen.
Op 5 oktober 2011 vond de hoorzitting over de bezwaarschriften plaats. Vooraf was er overleg per e-mail tussen de secretaris van de commissie bezwaarschriften en MMN. Dit ging over kleine dingen die ontbraken en die in de procedure, of mogelijk het gerechtelijk vervolg daarop, een probleem zouden kunnen vormen. Slechts twee dagen voor de zittingdatum werd het verweerschrift van de gemeente overlegd! Moesten we dit accepteren? Zeker wél, omdat de inhoud hiervan haaks stond op de reeds gevoerde gesprekken met de betrokken ambtenaren! De secretaris van de commissie dacht gelukkig mee en gaf nuttige informatie over de procedure zonder hier een waardeoordeel aan te hangen. Je voelde je eindelijk serieus genomen, wat een verademing! Vanuit het bestuur besloten we om waar mogelijk onze achterban te informeren en te verzoeken aanwezig te zijn bij de hoorzitting. Vooral met het doel eens te komen luisteren en ervaren waar we ons nu zo druk om maken. Op de avond van de zitting waren er zeker 25 mensen in de zaal.
Toen onze zaak in behandeling werd genomen liep het zaaltje vol met publiek en was het de commissie duidelijk dat ze hier te maken had met een belangenvereniging die zich ernstig zorgen maakt over het gemeentelijk beleid en de gehanteerde zorgvuldigheid hierin. We hebben, in mijn optiek, inhoudelijk de vloer aangeveegd met wat de woordvoerder van de gemeente Utrechtse Heuvelrug te berde bracht. Nadat deze woordvoerder, onder het toeziend oog van een meewarig glimlachende Kors Pater, zijn pleidooi had gehouden werd het verschil in adequate voorbereiding pijnlijk duidelijk. Nadat de commissie bewaarschriften haar vragenronde had gehouden was het woord voor de laatste maal aan ons. Op dat moment was het voor mij duidelijk dat we deze zaak met vlag en wimpel zouden gaan winnen.
In mijn slotbetoog heb ik de schoonheid van oude bomen verduidelijkt. En ook waarom deze mensen nu allemaal in de zaal zitten en waarom een oude boom geen last is maar een lust. En vervolgens uitgelegd hoe een boom groeit in diverse stadia, jeugd, volwassenheid en stervensfase. En dat alles met een eigen waarde en een eigen dynamiek. De stervensfase van een boom kan wel 50 tot 100 jaar duren, afhankelijk van de standplaats. Deze oude bomen geven ruimte aan nieuw leven en geven vooral kansen aan nieuw leven. Ze zijn een onmisbare schakel in de natuurlijke kringloop. De oude boom is een levend bewijs van onze geschiedenis met hun wortels nu vaak weggestopt onder het asfalt, waar zij vroeger vrij op de heide, in het bos of langs de zandweg stonden.
Ondanks alle veranderingen in de omgeving hebben deze bomen standgehouden en straks, als zij er niet meer zijn, kunnen we aan hun jaarringen zien dat hun leven niet gemakkelijk is geweest. Er waren mooie jaren van groei en voorspoed maar ook slechte jaren met natte zomers en barre winters. Alles staat geschreven in het paspoort van de boom, de jaarringen. Deze oude bomen zijn nog niet klaar met leven, hun taak zit er nog niet op. Hun ontstaansgeschiedenis moet nog worden gewaardeerd en worden overgedragen naar de volgende generatie. Ze kleuren onze kernen en overvleugelen de jonge aanplant. Straks wordt het bladerdek dunner en worden de stammen belaagd door insecten en schimmels. De jonge vogels en vleermuizen die geboren zijn in de oude boom zullen de boom helpen om de belagers weg te houden. Ze hakken het rotte hout weg om er te kunnen nestelen en eten de gevreesde rupsen op. Ze rekken het leven van hun broedplaats omdat deze hen veel kan bieden. Misschien moeten wij ook iets meer op deze manier met onze ouderen omgaan meer van ze leren en ze een beetje helpen als dat nodig is. Maar bovenal ze blijven respecteren omdat ze een levend en uniek bewijs zijn van onze wortels. En zonder wortels is het lastig groeien!
Persoonlijk heb ik een goed gevoel overgehouden aan deze gang naar de commissie bezwaarschriften. Na anderhalf uur (…) hoorzitting was het over. Alle argumenten zijn inhoudelijk aan bod gekomen en de commissie heeft een aantal zeer scherpe en kritische vragen gericht aan de gemeente. Er is nog geen uitspraak gekomen en de gemeente hoeft zich vervolgens ook niet bij deze uitspraak neer te leggen. Wat we wel zien is een enorme daling in het aantal kapaanvragen onder de noemer 'onvrijwillige euthanasie' in de kernen Maarn en Maarsbergen. Helaas is er slechts sprake van een stilte voor de storm, de gemeente is oprecht van mening dat oude bomen binnen de dorpskernen zonder monumentale waarde slechts een last zijn. De oude boom is voor ons gemeentebestuur geen levend bewijs van onze geschiedenis, maar een lastige bejaarde die straks heel veel geld zou kunnen gaan kosten. Voor de komende jaren zitten we hier bovenop!
door: Richard Zweekhorst
